Articles

ORMAN YANGINLARINI "YANICI MADDE, SICAKLIK ve NİSBİ HAVA RUTUBETİ ÜÇGENİNDEN" ya da "FASİT DAİRESİNDEN" ÇIKARMAK

Hits: 68

Okunur mu ya da dikkate alınır mı bilemem ama, ORMAN YANGINLARINI "YANICI MADDE, SICAKLIK ve NİSBİ HAVA RUTUBETİ ÜÇGENİNDEN" ya da "FASİT DAİRESİNDEN" ÇIKARMAK üzerine düşüncelerimiz budur bu!!!: Çoğunlukla orman ekosistemlerinin yıkımı bazen de bir kısım yerlerde yenilenmesi etkisine de sahip olan orman yangınları; ekseriyetle orman üzerine yazılanların hemen hemen hiç okunmadığı toplumumuzda, kamuoyunun dikkatini çeken olayların başında gelmektedir. Orman Genel Müdürlüğü (OGM) Taşra Teşkilatında tepe yöneticisi konumunda olan Orman Bölge Müdürü Talat Göktepe'den, Antalya Gündoğmuş Orman İşletme Şefi Abdullah Aydın ve Orman İşçisi Feridun Kaya'ya kadar yanarak bu aziz ülke için şehit olan yeşil vatan savunucularının maddi karşılığı asla hesaplanamayan can kayıpları hariç tutulsa bile, orman yangınları ile ortaya çıkan maddi kayıpların hesaplananın çok çok üzerinde olduğu apaçık bir gerçekliktir. Orman yangınları sonrası, OGM tarafından ağaç servetinde meydana gelen zarar, yanan orman alanının ağaçlandırma ile yeniden tesisi, yangında kullanılan araç ve gereçlerin yağ ve yakıt bedelleri ve yangınla mücadele eden köylü ve asker işgücünün azık bedellerinin hesabı ile ortaya çıkan "asgari tutarlı yangın tazminat rapor bedelleri" ile, hesaplanan orman yangınlarının ceza müeyyidesi çok az kalmakta ve adeta camı kıran parasını ödememekte ve orman yangınları tekrar tekrar çıkmaktadır. Orman yangınları sonrası hesaplanacak tazminat bedellerine kısa vadede; yangında çalışan yangın savaşçılarının işgücü karşılıkları, yanan orman alanında mahrum kalınan odun üretimi ve yanan alana yansıyan koruma ve yönetim giderleri yangının etkisinin hissedildiği ilgili yıllar boyunca baliğlendirilerek; orta vadede de orman yangını ile tahrip olan toprak aşınımının önlenmesinden, su üretimine; çığ önlenmesinden odun dışı bitkisel ve hayvansal ürün kayıplarına; karbon parçacıklarının emilimiyle küresel ısınmanın önlenmesinden eğlen-dinlen/rekreasyon hizmetlerine kadar tüm ekosistem hizmetlerinde meydana gelen kayıp da özellikle zarar-ziyan hesaplarına eklenmelidir. Orman yangınlarının önlenmesi noktasındaki bu kabil idari, hukuki ve teknik önlemlerin yanında; orman yangınlarının çıkış nedenleri olan bilgisizlik, ihmal, kaza, kasıt ve baltalama/sabotaj üzerine yoğunlaşmada, stratejik davranılmalı ve şu suallere artık cesaretle cevap aranmalıdır: Yurdumuzda yaklaşık 20 bine yakın orman köyünde yaşayan 7,1 milyon orman köylüsü eğer varsayılıyorsa, neden orman yangınının çıkmasına sebep olmaktadır?, Yazlık ya da ikinci ev hatta üçüncü ev sahipleri niçin orman yangınına neden olmakta mıdır? Gayri resmi Arazi edinimi odaklı çetevari oluşumlar, oluyorlar ise hangi saiklerle orman yangınlarına sebep olmaktadırlar? Ormanlardan ormancılık dışı yararlanmalardan ve de tahsislerden olan belediyecilik, turizm, maden ve özellikle enerji yatırımları ile maruz kalınan orman yangınlarının düzeyi ne ölçüdedir? Bu noktada, enerji nakil hatları ve bu yatırımların bakımsızlığı yangın oluşumunda ne denli etkili olmaktadır? Tamamı ile bir taraftan doğaya açık işletmeciliğe konu olan 234 milyar dönüm orman alanının hem parçalı yapıya sahip olması hem de sosyal baskılı sahalara da sahip olmasının orman yangınlarının çıkması üzerindeki etkisi nedir? Orman yangınlarıyla mücadelede OGM'nin Döner Sermaye Bütçesi üzerindeki kamu odaklı hizmetlerin maliyet yükü yanında, artık bir güvenlik meselesi olan orman yangınları ile ilgili savaşım maliyetlerinin yükü, bu tabii afetin etkin ve verimli şekilde bertaraf edilmesinde ne kadar engel olmaktadır? Orman yangınları ile mücadelede katlanılan giderlerin, artık tamamı ile özel bütçeden karşılanması noktasında karar vericiler yakın zamanda irade koyacaklar mı? Orman yangınlarının sıkça görülmeye başlandığı gün, ay ve mevsimde orman yangınları ile mücadelede tecrübe sahibi olan merkez ve taşra yöneticileri ve teknik elemanların ve uygulamacılarının tayinlerinde zamanlamada isabetli davranılmakta mıdır? Bu soruları artırmak ve her birine bilimsel bilgi, araştırma, gözlem ve sezgilerimizle verilecek nesnel düzlemde gerekçeli cevaplarımız tabiatımız gereği tabiatıyla bulunmakla birlikte, Facebook ortamında, kaleme aldığımız bu metnin uzunluğuna bağlı işlevselliğini düşürmemek adına aşağıya çıkardığımız bir saptama ile, yazımızı sonlandıralım!: Türkiye Ulusal Ormancılık Programı, Tarım ve Ormancılık Şuraları, 5 Yıllık Kalkınma Planları Ormancılık Özel İhtisas Komisyon Raporları ve OGM Stratejik Planında vazedilen ormanları sınırları ile birlikte canlı ve cansız zararlılara ve bu arada özellikle kamuoyunun dikkatini çeken yangınlara karşı korumada önerilen politika/siyaset yolları orman kaynaklarını yöneten ve işleten üst düzey karar alıcılarca derhal devreye konulmalıdır!..